Jednym z założeń spółki komandytowej jest stworzenie prostej struktury, umożliwiającej pozyskiwanie biernych inwestorów. Jeśli wszyscy inwestorzy są znani już na początku realizacji przedsięwzięcia, sytuacja jest stosunkowo prosta – wspólnicy zawierają umowę spółki i część z nich jest komandytariuszami, a część komplementariuszami.
Inaczej jest, jeśli przedsięwzięcie się rozwija, a nowe osoby zainteresowane są przystąpieniem do spółki już po jej utworzeniu. W takiej sytuacji konieczne staje się przystąpienie do spółki nowego wspólnika. Co trzeba zrobić, żeby nowa osoba mogła uczestniczyć w kosztach i zyskach przedsięwzięcia?
Umowa spółki, czyli wspólniku znaj swoje prawa!
Jeszcze zanim przyszły wspólnik cokolwiek podpisze, powinien szczegółowo poznać umowę spółki i ustalić z pozostałymi zainteresowanymi, jaką rolę w spółce ma pełnić. Przypomnijmy – wspólnicy działający za spółkę to komplementariusze, a wspólnicy najczęściej biernie finansujący przedsięwzięcie, to jej komandytariusze.
Procedura związana z przystąpieniem komplementariusza i komandytariusza do spółki jest zupełnie różna. Wpływa na nią też treść obowiązującej umowy spółki i inne czynniki.
Krótko opiszemy każdy przypadek.
Przystąpienie do spółki komandytariusza
Nowym komandytariuszem w spółce mogą być:
- dotychczasowy komplementariusz (choć jest to sporne);
- osoba trzecia, która nie była wcześniej wspólnikiem.
Nowy wspólnik może przystępować do spółki:
- w miejsce występującego wspólnika;
- obok dotychczasowych komandytariuszy, jako nowy wspólnik.
Przystąpienie komandytariusza do istniejącej spółki zawsze wiąże się ze zmianą jej umowy. Jeśli nowym komandytariuszem jest osoba, która przystępuje obok dotychczasowych wspólników, zmiana umowy wymaga jednomyślności. W przypadku, jeśli nowy komandytariusz zastępuje dotychczasowego wspólnika, umowa spółki może przewidywać wymóg innej większości.
Zmiana umowy spółki zawsze powinna mieć formę aktu notarialnego. Wszyscy wspólnicy spółki powinni wyrazić zgodę na udział nowego wspólnika w spółce, która powinna mieć zwykłą formę pisemną.
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki różni się w zależności, czy nowy wspólnik wstępuje zamiast jednego z dotychczasowych komandytariuszy, czy obok nich. Jeśli wspólnik jest nowy, to po prostu odpowiada także za zobowiązania, które powstały i istnieją, zanim stał się komandytariuszem.
W przypadku, jeśli wspólnik zastępuje dotychczasowego komandytariusza, również odpowiada za zobowiązania, które powstały i istniały przed tym, jak stał się wspólnikiem spółki, ale solidarnie z osobą występującą.
Wspólnik, który w miejsce dotychczasowego statusu komplementariusza staje się komandytariuszem, ponosi ograniczoną odpowiedzialność dopiero od momentu wpisu zmian w rejestrze.
Przystąpienie do spółki komplementariusza
Nowym komplementariuszem w spółce mogą być:
- dotychczasowy komandytariusz;
- osoba trzecia, która nie była wcześniej wspólnikiem.
Nowy wspólnik może przystępować do spółki (ponownie):
- w miejsce występującego wspólnika;
- obok dotychczasowych komandytariuszy, jako nowy wspólnik.
Podobnie jak przystąpienie komandytariusza, wstąpienie nowego komplementariusza zawsze wiąże się ze zmianą umowy spółki. Tu sytuacja jest jednak bardziej skomplikowana. Nawet samo rozpoczęcie procedury przyjęcia nowego komplementariusza do spółki wymaga, aby umowa spółki dopuszczała taką możliwość. Jeśli wspólnicy chcą dopuścić do udziału nowej osoby, powinni zadbać o odpowiednie postanowienia umowy.
W praktyce może się okazać, że umowa spółki będzie zmieniana dwa razy – raz w celu umożliwienia przystąpienia do spółki nowej osobie, a drugi właśnie, żeby przyjąć nowego wspólnika. Zmiana umowy spółki polegająca na przystąpieniu nowego komplementariusza zawsze musi być uchwalona jednogłośnie i wspólnicy nie mogą modyfikować tej reguły. Ponownie – zmiana zawsze powinna mieć formę aktu notarialnego.
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki
Komplementariusz odpowiada bez ograniczeń za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem do spółki i dalej istniejące.
Jeśli nowy komplementariusz był wcześniej komandytariuszem, to odpowiada bez ograniczeń dopiero od momentu, w którym zostanie ujawniony w rejestrze przedsiębiorców jako komplementariusz.
O czym nie można zapomnieć po przyjęciu wspólnika?
Zakończenie formalności związanych z przystąpieniem wspólnika do spółki to nie tylko wizyta u notariusza. Wkrótce po niej wspólnicy uprawnieni do reprezentacji podmiotu powinni złożyć wniosek o rejestrację zmian za pomocą platformy Portalu Rejestrów Sądowych.
Podsumowanie
- Zależnie od tego, jaką funkcję ma pełnić nowy wspólnik, procedura jego przystąpienia jest inna.
- Procedura przystąpienia zależy też od tego, czy nowy wspólnik wstępuje w miejsce dotychczasowego, czy obok wszystkich, którzy już uczestniczyli w spółce.
- Odpowiedzialność za zobowiązania spółki nie dotyczy tylko okresu od dnia przystąpienia do spółki.
- Wszystkie zmiany dotyczące wspólników powinny być jak najszybciej zgłaszane do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
